تعریف سوپرهیت
در سیستمهای تراکمی، هدف از انجام سوپرهیت، جلوگیری از ورود مایع مبرد به کمپرسور است. تنها حالتی از ماده که مطمئن میشویم هیچ مایعی داخل کمپرسور نیست حالت بخار سوپرهیت یا مافوق گرم است. چون تا وقتی که تمام مایع داخل مخلوط تبخیر نشود، بخار نمیتواند مافوق گرم شود. پس وقتی بخار اشباع مبرد سوپرهیت شود، یعنی اینکه تمام قطرات مایع داخل آن تبخیر شده. در این حالت ما را مطمئن میشویم که هیچ مایعی وارد کمپرسور نمیشود.
به منظور انجام سوپرهیت معمولا 5 الی 15 درصد سطح انتهای کویل را به این امر اختصاص میدهند که بخار اشباع مبرد با حرکت در انتهای کویل گرمای محیط را جذب کرده و مافوق گرم میشود.
برای اینکه مطمئن شویم این عمل (سوپرهیت) به درستی انجام میشود، از شیر انبساط ترموستاتیک استفاده میکنیم که به قدری مایع مبرد داخل اواپراتور عبور میدهد. در انتهای اواپراتور که بالب شیر قرار دارد به مقدار مورد نیاز سوپرهیت انجام بشود. بنابراین اگر سوپرهیت به درستی انجام نشود باعث برگشت مایع مبرد به کمپرسور شده و باعث ایجاد صدمات شدید به کمپرسور میشود.
روش اندازه گیری سوپرهیت
برای اندازه گیری سوپرهیت ابتدا فشار مکش را از روی فشارسنج میخوانیم با مراجعه به جدول دمای اشباع مبردی که در دستگاه وجود دارد دمای متناظر با این فشار را بدست میاوریم.
دقت کنید که فشاری که از روی فشار سنج خوانده شده است فشار گیج نام دارد و باید از جدولی که بر اساس فشار گیج است دمای متناظر را بدست آورد.
اگر جدول بر اساس فشار مطلق بود باید فشار گیج را به فشار مطلق تبدیل کرد، برای این کار باید bar 1 یا psi 14.7 را به عدد خوانده شده از روی فشارسنج اضافه کنیم.
حال با داشتن این فشار به جدول فشار-دما برای مبرد مورد نظر مراجعه کرده و دمای اشباع را بدست میاوریم.
این دما همان دمای اواپراتور است. حال با یک دماسنج دمای لوله خروجی از اواپراتور نزدیکی بالب شیر انبساط را اندازه گرفته و از دمایی که در جدول بدست آوردیم کم میکنیم. عدد بدست آمده همان (سوپرهیت) است. معمولا درسوپرهیت مفید باید عدد بین 5 تا 7 درجه سانتیگراد به دست آید.
به مثال زیر توجه کنید:
فرض کنید فشار مکش دستگاه بر روی 70 psi است و مبرد دستگاه R-22 میباشد. با مراجعه به جدول فشار – دما برای مبرد R-22 دمای متناظر 5ᵒC بدست میاید. اگر دمای لوله خروجی اواپراتور هم 11ᵒC باشد، سوپرهیت از روش زیر بدست می آید: 11ᵒC – 5 ᵒC = 6 ᵒC سوپرهیت در این حالت 6 درجه سانتی گراد است . برای مبردهای Zeotrope چون عمل تبخیر در فشار ثابت، در دمای ثابتی انجام نمیشود باید برای تعیین دمای اواپراتور از عدد Dew Point (نقطه شبنم) در جدول استفاده شود.